Wie is Hubert de Leeuw en waarom is hij zo begaan met Nieuw Nederland?
In de vroege jaren negentig begint Hubert de Leeuw (Tilburg, 1961), ondernemer uit de Lage Landen, min of meer bij toeval aan zijn onderzoek naar de geschiedenis van het ontstaan van Nieuw Nederland, het gebied aan de oostkust van Noord-Amerika dat we vandaag de dag kennen als de staat New York. De Leeuw is in Seattle voor zaken – hij zal het five gallon waterkoelersysteem in Nederland gaan introduceren – en maakt een uitstapje naar Vancouver, net over de grens in Canada. Tijdens een wonderlijke bijeenkomst van, zoals hij zelf zegt, ‘spirituele mensen’ wordt hem het woord ‘algonquin’ meegegeven. De Leeuws nieuwsgierigheid wint het van zijn scepsis en terug in Seattle bezoekt hij de bibliotheek om het woord op te zoeken. ‘Algonquin’ blijkt de naam van een indianenstam te zijn die in één adem genoemd wordt met Nieuw Nederland, Fort Nassau, Hendrick Christiaensen en andere Nederlandse kooplieden. De Leeuw zegt over dat moment: “Er gebeurde iets in me. Ik wist gewoon meteen dat ik er iets mee moest doen.” En aldus geschiedt.
Tijdens een tweede bezoek aan de bibliotheek in Seattle krijgt Hubert de Leeuw het boek ‘A sweet and alien land’ onder ogen, een kroniek over de vroege geschiedenis van New York. Als hij het telefoonnummer van de schrijver, Henri Van der Zee, probeert te achterhalen, wordt hij in contact gebracht met ene Peter Vanderzee, die in Albany, New York woont. Weliswaar staat het huis van deze Vanderzee aan de oever van de Hudson rivier vlakbij de plek waar Henry Hudson in 1609 als eerste Europeaan voor anker was gegaan, maar Peter Vanderzee heeft met Henri Van der Zee, noch met de geschiedenis van Nieuw Nederland iets te maken. Niettemin kent hij een paar mensen die wèl met de geschiedenis van New York bezig zijn, en hij wil Hubert de Leeuw met alle plezier aan hen voorstellen. En zo zit De Leeuw, nog geen 72 uur na zijn persoonlijke ontdekking van Nieuw Nederland, in het huis van Peter Vanderzee in Albany om de tafel met Charles Ghering en Peter Christoph, twee prominente Amerikaanse Nieuw Nederland-historici.
Bezeten
Vanaf dat moment is Hubert de Leeuw bezeten van de (voor)geschiedenis van Nieuw Nederland. Hij bezoekt de Hudson-vallei zo vaak hij kan, onderzoekt de geschiedenis van het gebied en bestudeert de levens van Hendrick Christiaensen, Adriaen Block en hun tijdgenoten. Het valt hem op dat er verbazingwekkend weinig terug te vinden is in de reguliere (Angelsaksische) geschiedschrijving over de periode 1609 – 1624, die in de regel kortweg wordt afgedaan als ‘a bloody and throat cutting period’. Al gauw komt De Leeuw tot de ontdekking dat daarmee met name de vrije Nederlandse kooplieden en de inheemse Amerikanen ernstig tekort wordt gedaan.
In 1994 richt hij de Adriaen Block & Hendrick Christiaensen Historische Werkgroep op en neemt het initiatief tot de reconstructie van Fort Nassau. Een paar jaar later initieert hij de bouw van een replica van de ‘Onrust’, het schip dat Adriaen Block in 1614 op Manhattan Island bouwde nadat diens schip de ‘Tyger’ door brand was verwoest. De Leeuw geeft lezingen en presentaties in Nederland, bedoeld om bewustwording te kweken over dit veronachtzaamde stukje vaderlandse geschiedenis. Zijn onvermoeibare enthousiasme om ‘Nieuw Nederland’ breed onder de aandacht te brengen leidt ertoe dat Bill van Winkle, de president van de Holland Society of New York, hem in 2004 officieus uitroept tot Ambassadeur van Nieuw Nederland.
Hubert de Leeuw wordt actief begunstiger van het New Netherland Museum in Albany, initieert de oprichting van de New Netherland Companions (een groep vrijwilligers die zich bezighoudt met de ontwikkeling en uitvoering van diverse Nieuw Nederland Erfgoed-projecten) en wordt lid van het bestuur van The Friends of New Netherland, een club die het New Netherland Project en het huidige New Netherland Institute faciliteert. In 2005 wordt hij gevraagd om voorzitter te worden van het New Amsterdam History Center.
Ondernemer pur sang
De Leeuw, vandaag de dag woonachtig in de omgeving van Antwerpen, is net zoals de kooplieden van toen een ondernemer en ontdekkingsreiziger pur sang. Hij legt zich niet alleen toe op de geschiedenis van Nieuw Nederland, maar ook op ondernemen in de huidige Verenigde Staten van Amerika. Hij richt zich daarbij specifiek op New York, de Hudson Valley en de Capital Region met als hart en hoofdstad Albany, waar 400 jaar geleden (in 1614) de Nederlandse kooplieden hun eerste handelspost, Fort Nassau, bouwden. De Leeuw is succesvol en begeleidt en coacht nu Nederlandse en Vlaamse ‘kooplieden’ die in Amerika hun basis willen leggen – en daarmee in de voetsporen van hun voorvaderen treden.
“De geschiedenis herhaalt zich”, aldus Hubert de Leeuw, “en natuurlijk ook: het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Tijdens mijn ‘ontdekkingsreizen’ heb ik vele unieke ervaringen en vriendschappen opgedaan die deel uitmaken van wat ik ‘de Nieuw Nederland kosmos’ zou willen noemen. Voor mij is het een odyssee vol verhalen over ontdekkingen die ik graag wil delen, als een kroniek van alles wat ik gezien en geleerd heb.”