Het ontstaan van Nieuw Nederland

of: Wat er vooraf ging aan het ontstaan van de stad en de staat New York

Vrije Nederlandse zee- en kooplieden hebben een veel belangrijker rol gespeeld in de ontstaansgeschiedenis van Nieuw Nederland (en dus uiteindelijk van de stad en de staat New York) dan de geschiedenisboeken vertellen. Op deze website wordt een tipje opgelicht van de sluier die over dat ‘andere verhaal’ hangt. Welkom!

Fort Nassau

De eerste Europese nederzetting in de Hudson-vallei

Om de op wederzijds respect en gelijkheid gebaseerde handel met de inheemse bevolking verder te stroomlijnen, bouwden de vrije Nederlandse kooplieden in 1614 de handelspost Fort Nassau op Castelen Eiland in de Mauritius-rivier (de latere Hudson-rivier). Feitelijk werd Nieuw Nederland op dat moment geboren.

Het jacht De Onrust

Het eerste schip dat in Nieuw Nederland gebouwd werd

Toen zijn schip de Tyger in vlammen opging, bouwde de Nederlandse kapitein/koopman Adriaen Block ter plaatse een nieuw jacht: de Onrust. Een replica van het jacht werd op 20 mei 2009 te water gelaten in de Mohawk-rivier, een zijrivier van de Hudson-rivier.

Koopmannen en Indianen

Handel en verbroedering

Goede relaties leiden tot goede zaken en vriendschap. In tegenstelling tot de Fransen en de Engelsen baseerden de Nederlandse handelaren hun relaties met de inheemse bevolking op handel (en dus pragmatisme). Dat leidde uiteindelijk zelfs tot verbroedering tussen inheemse stammen die elkaar tot dan toe naar het leven hadden gestaan.

De overzeese provincie Nieuw Nederland

De West Indische Compagnie voert het gezag

In 1624 wordt het gebied dat we vandaag de dag kennen als de staat New York officieel uitgeroepen tot Nederlandse kolonie. Door de bouw van Fort Nieuw Amsterdam een jaar later wordt 1625 algemeen beschouwd als het geboortejaar van de stad New York.

In de huidige geschiedschrijving over het ontstaan van Nieuw Nederland, Nieuw Amsterdam en New York krijgt Henry Hudson veel historisch krediet, maar heeft hij zo veel krediet eigenlijk wel verdiend? Zouden de Nederlandse zee- en kooplieden, en ook de inheemse Noord-Amerikaanse bevolkingsgroepen, niet evenveel krediet moeten krijgen? En is het eigenlijk

wel terecht dat 1625 algemeen beschouwd wordt als het geboortejaar van de stad New York? Zou 1614 niet veel accurater zijn? Lees de verhalen en bekijk de filmpjes op deze site, en kom net als Hubert de Leeuw tot de conclusie dat er in de ontstaansgeschiedenis van Nieuw Nederland en dus New York, nog heel veel nuanceringen aangebracht kunnen worden.

De zee- en kooplieden Christiaensen, Block en Eelkens 'herontdekken' de Muhheakantuck-rivier, en doen ook een echte ontdekking: de zee-engte Long Island Sound.

Kooplieden verenigen zich in de Nieuw Nederland Compagnie, krijgen een licentie van de Staten-Generaal en bouwen Fort Nassau. Nieuw Nederland is geboren.

Nieuw Nederland wordt officieel een Nederlandse kolonie en provincie onder gezag van de West-Indische Compagnie (WIC, opgericht in 1621). De eerste kolonisten vestigen zich in het gebied.

De Engelsen claimen het gebied 'omdat het door een Engelsman ontdekt is', en dwingen Peter Stuyvesant onder bedreiging van oorlog om Nieuw Nederland over te geven.

Klik hier voor een uitgebreider chronologisch overzicht.

Het verhaal over het ontstaan van Nieuw Nederland/New York (ONN/NY)

In september 1609 vaart de Engelsman Henry Hudson met het schip De Halve Maen een Noord-Amerikaanse rivier op die door de lokale bevolking Muhheakantuck genoemd wordt – vrij vertaald: ‘De rivier die twee kanten op stroomt’. Hudson is uitgevaren in opdracht van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC), om op zoek te gaan naar een

noordoostelijke passage naar de Oost, maar door ondoordringbaar pakijs in de buurt van Nova Zembla beseft hij al gauw dat die missie (alweer) niet zal slagen. Op eigen initiatief besluit hij naar het westen te varen, om te onderzoeken wat er waar is van de geruchten dat er dwars door Noord-Amerika een passage zou zijn naar de Grote Oceaan.

Lees meer

Waarom dit project

In de reguliere (Angelsaksische, Anglo-Amerikaanse en Nederlandse) geschiedschrijving begint de ontstaansgeschiedenis van de stad en de staat New York in 1609 met de toevallige ontdekking van de vallei van de rivier die later (in 1664) naar zijn ‘ontdekker’ zou worden vernoemd: Henry Hudson.
De geschiedschrijving springt vervolgens naar 1624 als het gebied onder

auspiciën van de West-Indische Compagnie (WIC) een nieuwe overzeese provincie (kolonie) van Nederland wordt. De tussenliggende vijftien jaar worden kortweg afgedaan als niet significant – ‘a bloody and throat cutting period’ van gewetenloze handel van Nederlandse kooplieden met de inheemse, onderling strijdende en gevaarlijke wilden, de Noord-Amerikaanse indianen. Maar was dat wel zo?

Lees meer

Video 1 | Introductie van het project door Hubert de Leeuw   Video 2 | Hubert de Leeuw over de significante rol van de vrije Nederlandse kooplieden

Video 3 | Dankrede Nederlandse Consul Generaal te New York, Rob de Vos   Video 4 | Impressie van de Two Row Commemoration in 2013

Video 5 | Henry Hudson, 2024


ytg+Voor een totaal overzicht van onze video impressies bekijk ons Youtube kanaal of  de Google+ pagina

 

Hubert de Leeuw, initiator en drijvende kracht achter het project ONN/NY

In de vroege jaren negentig begint Hubert de Leeuw (Tilburg, 1961), ondernemer uit de Lage Landen, min of meer bij toeval aan zijn onderzoek naar de geschiedenis van het ontstaan van Nieuw Nederland, het gebied aan de oostkust van Noord-Amerika dat we vandaag de dag kennen als de staat New York. De Leeuw is in Seattle voor zaken – hij zal het five gallon waterkoelersysteem in Nederland gaan introduceren – en maakt een uitstapje naar Vancouver, net over de grens in Canada. Tijdens een wonderlijke

bijeenkomst van, zoals hij zelf zegt, ‘spirituele mensen’ wordt hem het woord algonquin meegegeven. De Leeuws nieuwsgierigheid wint het van zijn scepsis en terug in Seattle bezoekt hij de bibliotheek om het woord op te zoeken. ‘Algonquin’ blijkt de naam van een indianenstam te zijn die in één adem genoemd wordt met Nieuw Nederland, Fort Nassau, Hendrick Christiaensen en andere Nederlandse kooplieden. De Leeuw zegt over dat moment: “Er gebeurde iets in me. Ik wist gewoon meteen dat ik er iets mee moest doen.” En aldus geschiedt…

Lees meer

Boekwinkel

Onder de noemer Coming to terms with Early New Netherland – New York History heeft Hubert de Leeuw in samenwerking met Timothy Paulson een drietal Engelstalige boekjes uitgegeven over het ontstaan van Nieuw Nederland.

Nederlandse versies zijn in de maak, evenals drie andere uitgaven over o.a. de 16e- en vroeg 17e-eeuwse originele primaire bronnen waarin de basisinformatie over de ontstaansgeschiedenis van Nieuw Nederland (en New York) gehertranscribeert (hertaald) in de oud-Nederlandse taal te lezen zal zijn. Deze uitgaven zullen in het najaar verschijnen.

U kunt de Engelstalige boekjes gratis downloaden in PDF-formaat. Bestellen als e-book of in gedrukte en gebonden vorm kan ook.

1610-1614

Onder meer op basis van onderzoek van primaire bronnen laten Paulson en De Leeuw in 1610 – 1614 zien hoe de Nederlandse zee- en kooplieden in de Hudson-vallei in vier jaar tijd de basis wisten te leggen voor wat in 1624 de kolonie Nieuw Nederland zou worden.

eBook (via Gumroad): $ 4.95
Bestellen


eBook or paperback (via Amazon): $ 4.95
Bestellen


Paperback (via Bookpatch): $ 7.63 (incl. verzendkosten en handling)
Bestellen

1609, Henry Hudson Revisited

In 1609, Henry Hudson Revisited wordt de Engelse ontdekkingsreiziger die de vallei van de Muhheakantuck-rivier ‘als eerste’ ontdekte aan een kritisch onderzoek onderworpen. Vandaag de dag wordt Hudson geëerd als een held, maar heeft hij al dat krediet eigenlijk wel verdiend?

eBook (via Gumroad):  $ 4,95
Bestellen


eBook or paperback (via Amazon):  $ 4,95
Bestellen

Commemoration of the Two Hundreth Anniversary by the New York Historical Society

Een heruitgave van de verrassend pro-Nederlandse herdenkingsrede die de Amerikaanse historicus J.R. Brodhead in 1864 uitsprak voor de New York Historical Society over de inname van Nieuw Nederland door Engeland.

eBook (via Gumroad):  $ 4,95
Bestellen


eBook (via Amazon):  $ 4,95
bestellen

In Productie

Coming to Terms with Early New Netherland – New York History:
The Prehistory of the New Netherland Company

Broken Chain
How the White and Indian Worlds Remembered Henry Hudson and the Dutch

Dutch primary Sources – Vol. I
About New Netherland, New York beginnings – 1609-1624

Dutch primary Sources – Vol. II
About New Netherland, New York beginnings – 1609-1624

A Movie Script About the Early History of New Netherland & New York During the Period 1609-1624
The River that Flows Both Ways

Ere Wie Ere Toekomt
Nieuwe inzichten en nieuwe waarheden over het ontstaan van Nieuw Nederland, Nieuw Amsterdam en New York
Deel I: 1609-1614

Honor Where Honor is Due
New insights and new truths about the origin of New Netherland, New Amsterdam, and New York
Part I: 1609-1614

Van Meteren’s Virginia 1607-1612
By John Parker

Ere wie ere toekomt

Nieuwe inzichten en nieuwe waarheden over het ontstaan van Nieuw Nederland, Nieuw Amsterdam en New York

Medio mei dit jaar zal het historische pamflet Ere wie ere toekomt verschijnen, waarin een nieuwe visie wordt gegeven op het ontstaan van Nieuw Nederland, New York en de unieke Nederlands-Amerikaanse relatie. Ere wie ere toekomt is het eerste deel van een tweeluik en richt zich op de periode 1609–1614, toen vrije Nederlandse zee- en kooplieden de werkelijke fundamenten legden voor wat uiteindelijk zou uitgroeien tot de stad en de staat New York.   Uiteraard wordt in het pamflet ook uitgebreid aandacht besteed aan de roemruchte reis die Henry Hudson in 1609 met de Halve Maen naar de oostkust van de Nieuwe Wereld maakte. In deel twee wordt de periode 1615–1624 behandeld. In deze brochure krijgt u een voorproefje van wat u van het eerste deel van Ere wie ere toekomt kunt verwachten. Heeft u na lezing ervan de smaak te pakken gekregen en wilt u op de hoogte gehouden worden van de precieze verschijningsdatum van het pamflet, voeg dan uw e-mailadres toe aan de mailinglist.U kunt hier de PDF bekijken en downloaden.

 

 

Contactformulier

7 + 5 =